Reality

20 zł - normalny

18 zł – zniżka na Kartę Do Kultury 

16 zł – ulgowy dla studentów, uczniów, seniorów 

10 zł – czł. NHEF2021/2022, za okazaniem Karty Dużej Rodziny oraz obywatele Ukrainy, którzy przyjechali do Polski po 24 lutego 2022 r.

TANIE KINO: 12 zł - Poniedziałki dla wszystkich, Seniorskie środy, Studenckie piątki

REALITY
r. Tina Satter / w. Sydney Sweeney (Euforia, Biały Lotos, Pewnego razu… W Hollywood, Opowieść podręcznej, Tajemnice Silver Lake, Everything Sucks!), Josh Hamilton (Manchester by the Sea, Frances Ha, Tożsamość Bourne’a, The Walking Dead) / USA / 2023 / 83 min.

Chociaż szanse na kinową dystrybucję tak skromnej produkcji są niezwykle małe, to nie mam wątpliwości, że w berlińskiej Panoramie ukazał się właśnie jeden z najlepszych amerykańskich filmów roku, produkcja zaskakująca i dużo ciekawsza niż zdaje się po pierwszym rzucie oka na jej festiwalowy opis. 

Gdzie przebiega granica między uzdrawiającą szczerością a morderczą zdradą? To pytanie zadaje światu Tina Satter w swoim debiutanckim filmie REALITY.

Off-broadwayowska dramaturżka i reżyserka przeniosła na ekran swoją własną sztukę z 2019 roku, "In This A Room: Reality Winner Verbatim Transcrition", opartą bezpośrednio (jak sugeruje sam tytuł) na transkrypcie przeszukania domu i przesłuchania przez FBI zatrudnionej w NSA tłumaczki Reality Winner, która miała przekazać mediom tajny raport na temat rosyjskich ingerencji w amerykańską elekcję roku 2016.

Przesłuchanie na filmowym ekranie utożsamiamy najczęściej z wybuchami emocji, przemocą fizyczną i psychiczną – tym, co doprowadziło do łez łzami Krystynę Jandę w obrazie Ryszarda Bugajskiego. Zło (a może raczej zimna obojętność) systemu rzadko jednak jest żądnym upokorzenia pułkownikiem Ażippo z "DAU. Nataszy". W życiu przeciętnego mieszkańca Globalnego Zachodu objawić może się ono na przykład jako dwójka niepozornych i uprzejmych mężczyzn w średnim wieku w słabo dobranych koszulach, którzy zapukają w okno twojego auta, gdy podjedziesz z pracy pod dom. Już od Brama Stokera wiemy wszak, że wampira do domu najpierw trzeba wpuścić. Więc grzecznie o to wpuszczenie i rozmowę zapytają, oczywiście dodając od razu, że są z FBI i mają przy sobie nakaz przeszukania, więc te pytania to zwykła kurtuazja.

Rozpoczyna się spektakl napięcia i stresu, pojedynek jednostki (jak widz domyśla się winnej senso legis) z bezduszną machiną państwa. Zachowując antyczną zasadę trzech jedności, Satter tworzy grecką tragedię, w której nie ma miejsca na słuszność, a ludzie pełnią rolę jedynie bezwolnych marionetek systemu i przemian. Każda upływająca minuta intensyfikuje napięcie. Oko zdawałoby się analogowej kamery Paula Yee coraz bardziej przybliża się do twarzy, wybitna ambientowa ścieżka dźwiękowa Nathana Mickaya głębiej i głębiej wwierca się w mózg, a montażowe nożyce Jennifer Vecchiarello i Rona Dulina przypominają o Brechtowskim Verfremdungseffekt, co i rusz zastępując aktorskie boje falami dźwiękowymi odtwarzanych autentycznych nagrań czy „pisanymi na żywo” transkryptami. Obcości dodaje też kluczowa symboliczna rola zachowujących się nienaturalnie, ze spektrum doliny niesamowitości, zwierząt. Od pojawiającego się na dziecięcym autku z konfederatką obserwującego kocura, przez ujadająco łaszącego się psa czy przypominającego raczej wypchaną figurę, nieruchomego mruczka protagonistki, po powoli przemierzającego szeroki przestwór szyby ślimaka, niczym zegar odmierzającego mijające sekundy i minuty. Nieożywione-żywe istoty nie ukrywają swojej roli kolejnych marionetek trybów rzeczywistości.

Marcin Prymas / pelnasala.pl